SECC, TP. Hồ Chí Minh
13-16/11/2024

Chứng 'cuồng protein' ở phương Tây

Từ vận động viên thể hình cho đến phụ nữ ăn kiêng, tất cả đều coi protein là chìa khóa, giúp họ có cơ thể khỏe mạnh, và vóc dáng cân đối.

Một kệ siêu thị chứa đầy các sản phẩm protein bổ sung.

Một kệ siêu thị chứa đầy các sản phẩm protein bổ sung.

Tại chuỗi cửa hàng Protein Pick & Mix ở Tunbridge Wells, hạt Kent, cách trung tâm London chừng 50km, chủ cửa hàng Anthony Rodgers, 36 tuổi đang tất bật hướng dẫn khách hàng chọn các loại protein bổ sung. Bất kỳ ai, khi tới đây, đều có thể sử dụng miễn phí một loại protein bổ sung. "Hầu như rất ít người từ chối cơ hội này", Rodgers nói.

Trong vòng một thập kỷ, protein đã trở thành một loại thực phẩm bổ sung được các VĐV thể hình cực kỳ ưa chuộng. Theo công ty nghiên cứu thị trường Mintel, 6,1% sản phẩm thực phẩm và đồ uống ra mắt vào năm 2020 được cho là giàu protein hoặc chứa thêm protein, tăng từ 3,3% vào năm 2016. Các công ty đa quốc gia lớn đều đang tập trung vào mặt hàng này. Người tiêu dùng thậm chí có thể mua các nhãn hiệu như Mars, Snickers và Bounty ở hầu hết các quầy bán báo. 

Chuỗi cửa hàng tạp hóa cao cấp Whole Foods Market đã dự trữ 50 sản phẩm làm giàu protein mới chỉ trong năm qua, bao gồm đậu phụ, đỗ xanh và đậu đỏ. “Báo cáo xu hướng năm 2022 của chúng tôi dự đoán, rằng hạt hướng dương sẽ là một thành phần protein tăng trưởng nóng trong năm tới” Giám đốc mua hàng và vận hành của công ty tại Vương quốc Anh, Jade Hoai cho biết.

Vương quốc Anh là trung tâm của cơn sốt protein, với tỷ lệ sản phẩm có công bố giàu protein hoặc protein bổ sung cao thứ ba trên thế giới, sau Phần Lan và Australia. Từ năm ngoái, Rodgers và nhân viên phải làm việc 6 ngày một tuần, chỉ để theo kịp đơn đặt hàng. “Thật đáng kinh ngạc khi thứ này trở thành xu hướng phổ biến. Giờ thì cả bà tôi cũng yêu thích chúng", anh nói.

Ngành công nghiệp sản xuất các thanh protein bắt đầu như một sản phẩm bánh kẹo, và thường được dùng như một món tráng miệng. Protein chứa các axit amin cần thiết cho sự phát triển cơ bắp, đó là lý do tại sao các sản phẩm protein bổ sung ban đầu được thiết kế cho nam giới, những người đam mê tập gym muốn tăng cơ. Tuy nhiên hiện tại, nữ giới cũng ưa chuộng các thanh protein này.

Giám đốc tiếp thị của Protein Pick & Mix, Milli Levett cho biết, 85% khách hàng của công ty là phụ nữ. “Rất nhiều cô gái trên mạng xã hội thích nó, thậm chí đăng ảnh với thanh protein. Có khách hàng sẵn sàng mua bất cứ sản phẩm mới nào được giới thiệu” Levett chia sẻ.

Nhu cầu của phụ nữ với thanh protein bắt nguồn từ văn hóa ăn kiêng đang phát triển không ngừng. Vào thập niên 1990, phụ nữ thiên hướng sử dụng nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Nhưng đến những năm 2000, carbohydrate gần như bị loại bỏ hoàn toàn cho chế độ ăn kiêng. Thay vào đó,  những người ăn kiêng tìm đến những sản phẩm protein tinh khiến, với lý do "ăn không sợ béo".

Nếu không phải là người chuyên sử dụng những thực phẩm này, người tiêu dùng có thể nhầm lẫn với một loại sô-cô-la mới. "Chỉ cần một thanh, là bạn sẽ mất cảm giác thèm ăn bữa tối", Rodgers quảng cáo.

Các thanh protein thường được phụ nữ và các vận động viên sử dụng.

Các thanh protein thường được phụ nữ và các vận động viên sử dụng.

Clare Thornton-Wood, chuyên gia dinh dưỡng và là thành viên của Hiệp hội Dinh dưỡng Anh cho biết: “Tình trạng thâm hụt protein bất thường ở các nước phát triển. Mọi người nghĩ về protein như thịt và cá, nhưng protein có trong nhiều loại thực phẩm khác nhau, từ ngũ cốc đến rau quả. Cơ thể chỉ thực sự phân hủy khoảng 20g-30g protein mỗi lần. Nếu ăn nhiều hơn, chẳng khác nào bạn đẩy chúng xuống nhà vệ sinh. Với những thanh protein có giá 2,50 bảng Anh, đó chẳng khác gì một lần đi vệ sinh đắt tiền".

Tình yêu protein của người tiêu dùng phương Tây có thể bắt nguồn từ những lần vận động hành lang của ngành công nghiệp thịt. Jennie Macdiarmid, Giáo sư về dinh dưỡng và sức khỏe bền vững tại Đại học Aberdeen, Scotland cho biết: “Có một sự hoang tưởng về protein, và thị trường đang tạo ra và thúc đẩy nhu cầu này”.

Alexandra Rutishauser-Perera của Tổ chức Hành động Chống Đói cho biết, các nhà sản xuất thịt và sữa của Mỹ đã chi hơn 200 triệu USD, kể từ năm 2000, để quảng bá các tác dụng của protein. Năm 2015, chính phủ Mỹ từ chối đưa tính bền vững vào hướng dẫn chế độ ăn uống cho người dân - một sự nhượng bộ cho các nhà sản xuất thịt và sữa. Hệ quả, một người lớn Mỹ trung bình ăn 100g protein mỗi ngày, gấp đôi lượng khuyến nghị.

"Rất nhiều người tin, ăn nhiều protein sẽ cho cơ thể đẹp", Rutishauser-Perera nhận xét. Đó là lý do mà các thanh protein phổ biến ở nhiều nơi, từ phòng tập gym cho đến các hội nghị. Protein và văn hóa ăn kiêng song hành, bởi lý do đơn giản: Ăn protein no lâu hơn, giúp giảm số lượng bữa ăn hàng ngày, hàng tuần, từ đó sẽ giảm cân.

Sự lên ngôi của protein báo hiệu một chất cần thiết khác cho cơ thể - carbohydrate - bị ghẻ lạnh. Trong nhiều năm, những người ăn kiêng cố gắng loại bỏ hoàn toàn carbohydrate khỏi khẩu phần ăn. Carbohydrate còn được cho là nguyên nhân giúp tế bào ung thư phát triển, và nhiều hệ lụy khác.

Tuy nhiên, một người bình thường không cần lượng protein nhiều đến vậy. Các nhà khoa học khuyên con số nạp hàng ngày là khoảng 50g protein, tương đương 2 ức gà nhỏ. Chỉ một thanh loại giàu protein cũng có thể đáp ứng mức độ này.

Trong nhiều năm, mọi người coi nạp protein là một dạng ăn kiêng, nhưng Clare Thornton-Wood, chuyên gia dinh dưỡng và là thành viên của Hiệp hội Dinh dưỡng Anh, phản đối. Bà cũng cảnh báo rằng, quá nhiều protein có thể gây hại cho thận và một số nội tạng khác. Ngoài ra, đồ ăn vặt bổ sung protein thường không tốt cho sức khỏe. Nhiều thanh protein chứa các thành phần như dầu cọ, có nhiều chất béo bão hòa có nguy cơ dẫn đến tình trạng kháng insulin - một hormone được sản xuất bởi tụy, giữ chức năng điều chỉnh sự chuyển hóa carbohydrate, chất béo và protein bằng cách thúc đẩy sự hấp thụ glucose từ máu vào tế bào gan, mỡ và cơ xương.

Thanh protein là một dạng thực phẩm bổ sung, được thiết kế dành cho người tậm gym, thể hình hoặc các VĐV thi đấu, có nhu cầu nạp vào cơ thể càng nhiều protein tinh khiết càng tốt. Sản phẩm này thường được sử dụng như một bữa ăn trước và sau khi vận động. Được làm chủ yếu từ thực vật, thanh protein rất đa dạng về mùi vị và hàm lượng dinh dưỡng.

Theo Guardian, NNVN