Rau quả xuất siêu 1,5 tỷ USD

Theo số liệu thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, tháng 9/2017 kim ngạch xuất khẩu hàng rau quả của cả nước ước đạt 294 triệu USD, đưa giá trị xuất khẩu hàng rau quả 9 tháng đầu năm 2017 đạt 2,64 tỷ USD, tăng 44,2% so với cùng kỳ năm 2016. 9 tháng vừa qua, rau quả là mặt hàng có kim ngạch tăng trưởng mạnh nhất trong nhóm nông, thủy sản.

Một quầy hàng rau quả tại Triển lãm Vietnam Foodexpo 2016

Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ và Hàn Quốc là 4 thị trường nhập khẩu hàng đầu của hàng rau quả Việt Nam trong 8 tháng đầu năm 2017, chiếm 85,2% tổng giá trị xuất khẩu hàng rau quả. Trong 8 tháng đầu năm 2017, các thị trường có giá trị xuất khẩu hàng rau quả tăng mạnh là Nhật Bản (64,6%), Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (64,4%), Trung Quốc (60,2%), Nga (41,9%), Hoa Kỳ (26,6%), Đài Loan (16,1%) và Hà Lan (9,4%).

Theo nhận định của Bộ Công Thương, để đạt được kết quả trên là nhờ quá trình hội nhập khu vực ASEAN của Việt Nam và của ASEAN với các quốc gia khác thông qua các FTA. Đến nay, hoa quả Việt Nam đã thâm nhập được vào nhiều thị trường có yêu cầu chất lượng cao như Mỹ (đã cho phép nhập khẩu thanh long ruột trắng, ruột đỏ, chôm chôm, nhãn, vải, vú sữa), Nhật Bản (thanh long ruột trắng, ruột đỏ, xoài), Hàn Quốc (thanh long ruột trắng, ruột đỏ, xoài), New Zealand (xoài, thanh long ruột trắng và đỏ), Australia (vải, xoài, thanh long)…

Trong khi xuất khẩu gia tăng và có quy mô lớn, Việt Nam cũng nhập khẩu rau quả với số tiền không nhỏ. Kim ngạch nhập khẩu rau quả năm 2010 mới chỉ ở mức 294 triệu USD, thì năm 2016 tăng mạnh lên 925 triệu USD, tăng tới 48,7% so với năm 2015. Năm 2016 so với năm 2010, kim ngạch nhập khẩu rau quả cao gấp trên 3,1 lần.

9 tháng đầu năm nay, nhập khẩu mặt hàng rau quả cũng có tốc độ tăng trưởng khá cao với 80,5% so với cùng kỳ năm trước, đạt khoảng 1,16 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu hoa quả đạt 914 triệu USD, tăng gấp 2 lần cùng kỳ; còn rau ước đạt 218 triệu USD, tăng 30%. Rau quả được nhập về chủ yếu từ thị trường Thái Lan (60,7%), Trung Quốc (15,7%), Hàn Quốc, Mỹ…

Theo Bộ Công Thương, một số nguyên nhân làm gia tăng nhập khẩu rau quả trong thời gian vừa qua là do nguồn cung một số sản phẩm rau quả trong nước giảm do ảnh hưởng của tình trạng hạn hán và xâm ngập mặn. Bên cạnh đó, thuế nhập khẩu được xóa bỏ hoặc cắt giảm theo cam kết của Việt Nam với các nước đối tác ký kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA), tạo ra lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm nhập khẩu, trong đó có rau quả. Chưa kể, giá nhập khẩu một số loại trái cây ôn đới như táo, lê, nho… giảm mạnh khi vào chính vụ thu hoạch làm gia tăng nhu cầu tiêu thụ nội địa. Tuy nhiên, cũng theo Bộ Công Thương, chỉ một số ít rau quả được nhập về để sử dụng trong nước. Trong khi đó, 96% lượng rau quả nhập về được tái xuất đi Trung Quốc nên nhập khẩu mặt hàng này không ảnh hưởng nhiều đến sản xuất trong nước.

Sau 9 tháng, xuất siêu rau quả cả nước đạt 1,5 tỷ USD.